Zdarza się, że pomimo wielu starań, ścisłej diety oraz regularnych ćwiczeń nie widzimy żadnych efektów. Przyczyną może być tzw. ZAŁAMANIE METABOLICZNE. Zacznijmy od tego, że to określenie nie ma odpowiedzi i uzasadnienia w literaturze fachowej oraz medycznej. Idąc do lekarza, używając tego określenia możemy spotkać się z odpowiedzią, iż jest to hasło wymyślone. Czym więc ono właściwie jest? - Najogólniej mówiąc, załamanie metaboliczne można określić jako stan, w którym organizm jest niezdolny do spalania tkanki tłuszczowej przy prowadzeniu zbilansowanej diety o rozsądnie obniżonej kaloryczności. Mówiąc w uproszczeniu – mimo stosunkowo zdrowej diety redukcyjnej i regularnej aktywności fizycznej, wskazówka na wadze ani drgnie.

Na załamanie metaboliczne może się składać wiele czynników.

1. Zbyt restrykcyjna, nieracjonalna dieta w połączeniu z dużą aktywnością fizyczną.

Dla utrzymania prawidłowego metabolizmu jedną z najważniejszych rzeczy jest odpowiednio zbilansowane kalorycznie pożywienie – które przekształcane jest w organizmie na energię niezbędną do codziennego funkcjonowania. Jednak wiele osób, zwłaszcza kobiet chcących w jak najszybszym tempie uzyskać wymarzoną sylwetkę stosuje ubogą i niskokaloryczną dietę, a jednocześnie podejmuje bardzo intensywne treningi. I tutaj tak naprawdę zaczyna się lawina problemów. Towarzyszy im ciągłe zmęczenie, metabolizm spowalnia się, a w efekcie nie zauważają żadnych postępów. Dodatkowo ich odporność jest drastycznie obniżona i wzrasta podatność na przeziębienia i inne choroby wywołane grzybami, zakażeniem bakteryjnym lub wirusowym, ale przede wszystkim pojawiają się zaburzenia hormonalne.

2. Nadmiar stresu.

Naukowcy stwierdzili, że nawet chwilowy stres może znacząco spowolnić metabolizm. Jednak to drobiazg z tym co dzieje się w naszym organizmie, gdy towarzyszy nam przewlekły stres. Wyzwala się tzw. hormon stresu – czyli kortyzol, trzustka zostaje pobudzona do wytwarzania insuliny,
a co za tym idzie - przyspiesza się produkcja tkanki tłuszczowej. Wbrew pozorom stres wywołują nie tylko problemy w życiu codziennym, zawodowym lub rodzinnym, ale także obciążający organizm tryb życia – np. zbyt uboga dieta, niedojadanie w parze z intensywnymi treningami, częste stosowanie używek, przewlekłe zmęczenie a także niedobory snu.

3. Przetworzona żywność i gluten

Tłuszcze typu TRANS, syrop glukozowo – fruktozowy, sztuczne substancje słodzące, barwniki, substancje konserwujące – to tylko niektóre z niekorzystnych dla zdrowia składników żywności, które znacznie hamują metabolizm. Będąc w sklepie czytajmy etykiety i nie dajmy się oślepić reklamom produktów „fit” i „light”, które co prawda kolorowe i pachnące, ale tylko sprawiają pozory pełnowartościowych, co znacznie odbiega od rzeczywistości.

Niektóre zboża jak np. pszenica i jęczmień, a dokładnie zawarty w nich gluten może znacząco przyczynić się do obniżenia tempa metabolizmu.

4. Niedosypianie.

Niedobory snu, a także kiepska jakość snu spowodowane są najczęściej stresem i nadmiarem obowiązków, nadużywaniem alkoholu, kawy i tytoniu, a także długim przesiadywaniem przed ekranem laptopa, tableta lub długotrwałym korzystaniem z telefonów komórkowych. Podczas spokojnego, odpowiednio długiego snu poziom greliny (czyli tzw „hormonu głodu”) utrzymuje się na niskim poziomie. Po zarwanej nocce pozom tego hormonu wzrasta, co sprzyja zaburzeniom metabolicznym, łatwiej więc o nadwagę.

Ciekawostka:

Naukowcy od lat zastanawiają się, czy kłopoty ze snem i bezsenność mają związek z płcią. Okazuje się, że tak, gdyż potwierdzają to statystyki medyczne. Wśród osób skarżących się na zaburzenia snu w Polsce przeważającą część stanowią kobiety, aż 62 procent!

5. Niedoczynność tarczycy

Funkcja tarczycy ma m.in. wpływ na gospodarkę lipidową, metabolizm glukozy, a więc odgrywa bardzo dużą rolę m.in. w procesie odchudzania. Możemy spotkać się ze stwierdzeniem, że załamanie metaboliczne jest subkliniczną postacią niedoczynności tarczycy, gdyż pomimo braku znaczących zaburzeń poziomu TSH, fT3 i fT4 występują charakterystyczne dla niedoczynności objawy: Przewlekłe zmęczenie, ospałość , wahania apetytu, nastroju, temperatury ciała oraz wzrasta tendencja do przybierania na wadze.

6. Insulinooporność

Jest to obniżona wrażliwość organizmu na działania insuliny, pomimo jej właściwego lub podwyższonego stężenia we krwi. Wówczas organizm zaczyna jej produkować coraz więcej. Najczęściej insulinooporność występuje u osób otyłych , gdyż tkanka tłuszczowa produkuje substancje hormonalne, które mają działanie przeciwstawne do insuliny lub hamują efekty jej działania oraz wyzwalają do krwi tzw. Wolne Kwasy Tłuszczowe, których nadmiar sprawia, że glukoza nie jest spalana w tkankach (jak to powinno być w prawidłowym procesie), ale powoduje zwiększone wydzielanie insuliny. Insulinooporność jest częścią zespołu metabolicznego i często współtowarzyszy niedoczynności tarczycy oraz innym chorobom (m. In układu sercowo – naczyniowego) i może prowadzić do powstania cukrzycy typu 2. Dlatego w przypadku zahamowania procesu odchudzania, jednym z wielu innych badań powinno być właśnie sprawdzenie organizmu pod kątem insulinooporności.

Jak walczyć z załamaniem metabolicznym?

Niestety ta walka jest jedną z najtrudniejszych. Dużo łatwiej jest schudnąć osobie otyłej, jedzącej dużo i niezdrowo, niż osobie nie jedzącej prawie wcale. Tym bardziej, że taka osoba panicznie boi się przytyć, więc ciężko jej uwierzyć w to, że powinna jeść więcej, a więc dochodzi do tego stres, który dodatkowo hamuje metabolizm i następuje błędne koło. Na pewno należy zacząć od wykonania kompleksowych badań organizmu, które pomogą nam zlokalizować, gdzie dokładnie znajdują się problemy (najczęściej jest ich kilka). Po konsultacji lekarskiej należy poszukać dobrego dietetyka klinicznego, który dobierze właściwą dietę oraz doświadczonego trenera personalnego, który mądrze dostosuje do niej aktywność fizyczną.

Jak mądrze się odchudzać? – Jak uniknąć problemów metabolicznych w procesie odchudzania?

1. Jedz regularnie

Regularne jedzenie co 3-3,5godziny znacznie przyspiesza metabolizm. Ilość posiłków zależy od długości dnia danej osoby, ale zazwyczaj jest ich 5 z czego są to 3 posiłki główne i 2 przekąski. Ostatni posiłek powinien być zjedzony około 2-3 godziny przed snem.

2. Zjedz śniadanie

Najważniejsze by było pełnowartościowe (czyli zawierało odpowiednią ilość białek, tłuszczy i węglowodanów). Pierwszy posiłek napędza nasz metabolizm i pobudza układ pokarmowy do pracy na cały dzień.

3. Zadbaj o odpowiednią wielkość posiłków

Zbyt duża ilość jedzenia w diecie powoduje przyrost tkanki tłuszczowej, a zbyt mała hamuje metabolizm. Pamiętaj o tym!

4. Pij wodę

Nasze ciało składa się w 70 % z wody, a więc nawet najmniejszy jej ubytek odbija się na naszym zdrowiu oraz spowalnia metabolizm. Dziennie powinniśmy wypijać około 2-3 litry wody w zależności od masy ciała, trybu życia oraz temperatury otoczenia w jakim przebywamy.

5. Mądrze dobieraj aktywność fizyczną do swoich potrzeb i trybu życia.

Ćwicz przynajmniej 30 minut dziennie, ale nie dłużej niż 1,5 godziny. Ćwicz co drugi dzień, aby dać swojemu organizmowi czas na regenerację, bo to właśnie podczas odpoczynku zachodzą w nim najkorzystniejsze zmiany. Nie przesadzaj z intensywnością, zwłaszcza gdy jesteś na diecie redukcyjnej – zbyt intensywny wysiłek może przyczynić się do zahamowania metabolizmu i utraty tkanki mięśniowej, której coraz większa ilość z kolei napędza nasz metabolizm do szybszej pracy. Jeśli masz wątpliwości – porozmawiaj z trenerem lub fizjoterapeutą.

6. Stosuj suplementy

Prawidłowo dobrana przez dietetyka suplementacja wspomaga procesy odchudzania przez poprawienie pracy układu pokarmowego oraz ogólne funkcjonowanie organizmu

7. Uśmiechaj się!  pozytywne nastawienie to połowa sukcesu!